URUGUAY’DA DÖNÜŞÜM RÜZGARLARI: SOLUN ZAFERİ VE YENİ DÖNEMİN AYAK SESLERİ

Mustafa Kökmen

Latin Amerika Uzmanı

Bildiğimiz üzere, 27 Ekim’de yapılan ilk tur seçimleri, Yamandú Orsi’nin %43,6’lık desteğiyle liderliği alması ve Delgado’nun %27,6’da kalmasıyla, sol eğilimli politikalara olan ilginin daha güçlü olduğunu ortaya koymuştu. İlk turdan ikinci tura geçiş sürecindeki yaklaşık 1 aylık süreçte, seçmen eğilimleri beklentiler ile doğru orantılı bir yönde şekillendi. 24 Kasım 2024’teki başkanlık seçimlerinin ikinci turunda ise, merkez sol Broad Front (Geniş Cephe) ittifakının adayı Yamandú Orsi, iktidardaki Ulusal Parti’nin (Partido Nacional) adayı Álvaro Delgado’ya karşı önemli bir zafer kazandı. Orsi, ikinci turda oyların yaklaşık %49,5’ini alarak 9 yıllık sağ iktidara son verirken, Delgado %45,9 oranında kaldı. Ancak Delgado, sağ koalisyonun desteğiyle ikinci turda oy oranını artırmayı başardı. Önceki başkan Lacalle Pou yönetiminin ekonomik reformlarına devam etme vaadi, Delgado’ya sağ tabanındaki desteği genişletme imkanı sağladı. Buna karşılık Orsi, kırsal bölgelerden şehir merkezlerine uzanan geniş bir seçmen tabanıyla sosyal güvenlik, sağlık ve eğitim reformları üzerinde yoğunlaşarak destek topladı​

Orsi’nin Zaferi: Sosyo-ekonomik ve Politik Yönelim Vaatleri

Orsi’nin seçim zaferi, özellikle gelir eşitsizliği, çocuk yoksulluğu ve suç oranları gibi temel sorunlara çözüm vaatleriyle şekillendi. Ekonomik büyümeyi halk odaklı bir yaklaşımla ele almayı planlayan Orsi, emeklilik sistemindeki reformlar ve vergi politikalarıyla toplumun alt kesimlerini güçlendirme stratejisi izliyor. Geniş Cephe’nin geçmişteki başarılarına dayanan Orsi, Jose Mujica’nın mirasını sürdüren bir lider olarak görülüyor. Ancak, parlamentodaki dağınık güç dengesi, reformlarını uygulama sürecinde büyük bir engel oluşturabilir​. Elbette kıtanın geneline oranlar iyi bir çıkış yaşayaan Uruguay’da tüm politika anlayışı sola geçsede sahip olunan kurumsal bir gelenek mevcut. Bu kurumsal devlet geleneği anlayışı liderlerin kendi tarzları ile sentez haline gelebilirse ancak var olan durumdan ötesine gidilebilir. Tüm verilen vaatler doğrultusunda Orsi’nin çok iyi çalışması gerektiği ise apaçık nettir.

Uruguay’ın Jeopolitik Önemi

Uruguay, Güney Amerika’da istikrarıyla öne çıkan bir ülke olarak, bu seçimlerle birlikte iç ve dış politikada değişim sinyalleri verdi. Orsi’nin sol politikaları, bölgedeki diğer sol liderlerle ortak bir ekonomik ve sosyal gündem geliştirebilir. Özellikle Brezilya’daki Lula yönetimi ve Arjantin’deki yeni liderlik ile ortak girişimler, MERCOSUR ticaret bloğunun güçlendirilmesi ve bölgesel entegrasyonda yeni bir dinamik yaratabilir.

Orsi’nin, ekonomik dengesizliklerin giderilmesine odaklanmasının yanı sıra, sosyal refah politikalarını güçlendirmesi bekleniyor. Ayrıca, Uruguay’ın yeşil enerji ve sürdürülebilir kalkınma projelerine yaptığı yatırımları artırarak küresel ölçekte bir örnek oluşturma potansiyeli bulunuyor. Uruguay, demokrasi, çevre politikaları ve dijitalleşme alanlarındaki başarılarıyla bölge ülkeleri için bir model olarak algılanıyor. Bu, Orsi’ye uluslararası platformlarda güçlü bir liderlik rolü sağlayabilir​

Sonuç: Yeni Dönemin Belirleyici Unsurları

Orsi’nin başkanlık dönemi, Uruguay’ın sosyal refah odaklı politikalarla bölgesel bir lider olarak konumunu güçlendirme fırsatını taşıyor. Ancak, sağ ve sol arasındaki ideolojik farklılıkların yarattığı kutuplaşma, parlamentoda etkin bir yönetim sergilemesini zorlaştırabilir. Uruguay halkı, ekonomik büyüme ve sosyal reformlar arasındaki dengeyi sağlamayı hedefleyen bu yeni yönetimden büyük beklentilere sahip. Orsi’nin başarısı, hem iç hem de dış politikada kapsayıcı bir vizyon geliştirme yeteneğine bağlı olacak. Bu sonuç, Uruguay halkının merkez sol politikalarına ve değişim taleplerine verdiği desteği açıkça göstermiştir. José “Pepe” Mujica’nın varisi olarak nitelendirilen Orsi’den ülke içinde büyük bir beklenti oluştu. Bu beklentileri gelecek süreçte ne ölçüde karşılayacağına bağlı olarak, Uruguay’ın kıtadaki rolü de şekillenecektir. Mevcut düzende Uruguay bölgenin parlayan bir yıldızı olmaya aday bir aktördür. Latin Amerika’da kişi başına düşen milli gelir sıralamasında 22.500 dolar seviyesi ile ikinci sırada yer alan Uruguay, son dönemde iyi bir ivme kazanmıştır. Elbette nüfusunun da görece az olması tematik anlamda ülkenin farklı bir modelde ilerlediğini göstermektedir. Gelecekte Uruguay kendi kıtasında öne çıkan Singapur, Katar ve Lüksemburg örneklerindeki gibi önemli bir aktör olmaya aday bir ülkedir.

Fotoğraf: https://www.avrupa-postasi.com/uruguayun-yeni-cumhurbaskani-merkez-sol-aday-yamandu-orsi

Yazar Mustafa Kökmen

Diğer Yazımız

PRIMUM NON NOCERE – ÖNCE ZARAR VERME

Prof. Dr. Ayhan ALTINTAŞ Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmakognozi Anabilim Dalı Başkanı, Eczacılık Tarihi ve …