Avrupa Parlamentosu Seçimlerinin Sonuçları ve Belçika Hükümetinde Dalgalanmalar

Büşra Erbil

Siyaset Bilimi Uzmanı

1979’dan itibaren doğrudan seçim ile belirlenen Avrupa Parlamentosu seçimleri 6- 9 Haziran 2024 tarihleri arasında yeniden gerçekleştirildi. Bu seçimin Brexit sürecinin ardından yapılacak ilk seçim olması bakımından oldukça önemlidir. Seçimler tek dereceli genel oy ve nispi temsil sistemi nispi temsil sistemi ile uygulanır.

6-9 Haziran 2024 tarihleri boyunca kullanılan oylar sonrası seçim sonuçlarında önemli unsurlar ortaya çıkarmıştır. İlk olarak sağ politikanın yükselişinin dikkat çekmesi ile birlikte İtalya’da mevcut başbakan ve İtalya’nın kardeşleri partisi en yüksek oy oranına sahip iken Fransa’da erken seçim çağrıları, yankılanırken Alman hükümetinin de yenilgisinin ağır olduğu konuşuluyor. AP(Avrupa Parlamentosu) seçimlerinden etkilenen bir başka ülke olan Belçika hükümetin de ise tahminlerin aksine aşırı sağ parti yerine sağa eğilimli milliyetçi bir partinin öne çıkması ülkede şaşkınlık yarattı. bunula birlikte seçim sonuçlarından sonra Belçika Başbakanı Alexander De Croo’nun istifası iç politika gündemine hızlıca oturmuştur. 2024 seçimlerinde 5,51 oy oranına sahip olarak 9. Sırada yer alan ve geçen seçimlerde kazanılan 2 sandalyenin 1 sandalyeye düşmesinden sonra Alexander De Croo X’te;

“Kral istifamı kabul etti. Hükümet mevcut işleri yönetecek ve yeni bir ekibe geçişi hazırlayacaktır. Seçmenlerimize ve militanlarımıza yürekten teşekkür ediyorum. Seçim sonucu bir hayal kırıklığıdır ve bunun sorumluluğunu üstleniyorum.” şeklinde bir açıklama yapmıştır,

Bir önceki seçim de hükümet yaklaşık 653 gün sonra kurulmuştu. Bu istifanın hemen ardından ise MR ve Les Engages partileri hem Valon bölgesinde hem de Federal Hükümet için koalisyon hükümeti anlaşması için bir araya geleceklerini duyurdu. Belçika için önümüzdeki seçimde potansiyel aday olarak düşünülen isimler ise Bart De Wever (N- VA), Paul Magnette (PS),  Georges – Louis Bouchez(MR), Maxime Prevot (Engages) olarak karşımıza çıkıyor.

Özellikle alınan oylar ile geçerli olarak kullanılan toplam oylar arasında en yüksek oy oranına sahip olan Bart De Wever (N- VA) ve AP seçimlerinde zafer kazanan Maxime Prevot’un (Engages) popülaritesinin yüksek olduğu Belçika yerel basınında yer alıyor. Bir önceki seçime oranla istifa akşamının hemen ertesi günü koalisyon çalışmalarının başlaması ülke içinde daha çok liberal politikaya sahip MR partisine olan ilginin seçmen tarafından arttırılmış olması şu anlık olarak Belçika iç politikasının ana gündemini oluşturmaktadır. Diğer yandan ise AP seçimleri sonrası Fransa cephesinde oy oranı düşen Emmanuel Macron ise erken seçime gitme kararı aldığını fakat istifa etmeyeceğini açıkladı. Belçika’da bir önceki seçimlere oranla hızlı bir şekilde ilerleyen süreç önümüzdeki günlerde gerçekleştirilecek olan seçimlerde seçmenlerin ağırlıklı olarak hangi politikacıyı seçecekleri ise merak konusu.

Kaynakça

Nieuwsblad, MR en Les Engagés gaan Waalse regering vormen en willen ook samen in federale regering: “We zijn één blok” – Van Grieken zit samen met De Wever, https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20240508_92279108, Yayın Tarihi:11.06.2024, Erişim Tarihi: 11.06.2024.

GVA, Onze politiek analist en Linda De Win laten hun licht schijnen op negen vragen na de verkiezingen: “Ik zou onder mijn bureau kruipen van schaamte, https://www.gva.be/cnt/dmf20240610_95428833, Yayın Tarihi: 10.06.2024, ErişimTarihi: 1106.2024.

Annick Hovine, Qui sont les chouchous des électeurs? Voici les champions des voix de préférence dans les différents parlements, Lalibre, https://www.lalibre.be/belgique/elections-belges/2024/06/10/qui-sont-les-chouchous-des-electeurs-voici-les-champions-des-voix-de-preference-dans-les-differents-parlements-FFDR64ZROVCNNAI7BWZZBR3AAY/, Yayın Tarihi: 10.06.2024, Erişim Tarihi: 11.06.2024.

Pıeter Haeck, Camılle Gıjs and Vıctor Jack, Belgium drifts to the right — but not far right, Politico, https://www.politico.eu/article/belgium-far-right-election-extremist-landslide-elections-in-europe-results-2024/ , Yayın Tarihi: 09.06.2024, Erişim Tarihi: 11.06.2024

Par Belga, Elections 2024 : le MR et Les Engagés entament des discussions pour la Wallonie et la FWB, Le Soır, https://www.lesoir.be/594413/article/2024-06-11/elections-2024-le-mr-et-les-engages-entament-des-discussions-pour-la-wallonie-et,Yayın Tarihi:11.06.2024, Erişim Tarihi: 11.06.2024.

Emre Başaran, Belçika Kralı Başbakan De Croo’nun istifasını kabul etti, Euro News, https://tr.euronews.com/2024/06/10/belcika-krali-basbakan-de-croonun-istifasini-kabul-etti, Yayın Tarihi: 10.06.2024, Erişim Tarihi: 11.06.2024.

Von Andreas Meyer-Feist, Parlamentswahlen in BelgienTriumph für die Rechtspopulisten?, Tagesschau, https://www.tagesschau.de/ausland/europa/belgien-wahl-100.html, Yayın Tarihi: 09.06.2024, Erişim Tarihi: 11.06.2024

Selen Valente Rasquinho, Belçika’da her seçim sonrası yaşanan zorlu süreç başlıyor, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/belcikada-her-secim-sonrasi-yasanan-zorlu-surec-basliyor/3245513, Yayın Tarihi: 10.06.2024, Erişim Tarihi: 11.06.2024.