POLSAM | POLİTİK STRATEJİLER ARAŞTIRMA MERKEZİ
Gürcistan, Avrupa Birliği (AB) üyelik müzakerelerini 2028 yılına kadar askıya alma kararının ardından iç siyasette gerilimle karşı karşıya kaldı. Hükümetin bu kararı, ülkenin Batı ile olan entegrasyon sürecini baltaladığı gerekçesiyle geniş çaplı protestolara neden oldu. Toplumun büyük bir kesimi bu gelişmeyi Avrupa ideallerinden uzaklaşma olarak değerlendirirken, hükümet ise bunu egemenliklerine yönelik bir savunma adımı olarak sunuyor. Protestolar, şiddet olayları ve giderek büyüyen toplumsal hoşnutsuzluk, Gürcistan’ın siyasi geleceği ve dış politika yönelimi üzerinde önemli etkiler yaratacak gibi görünüyor.
Fotoğraf: Euronews
Başbakan Irakli Kobakhidze liderliğindeki Gürcü Rüyası hükümeti, AB’nin 2024 parlamento seçimlerine yönelik eleştirilerine karşı tepki olarak bu kararı almış durumda. Avrupa Parlamentosu (AP), seçimlerin “ne özgür ne de adil” olduğunu belirterek, ülkedeki demokrasi standartlarının gerilediğini ifade etmişti. Kobakhidze, AB’nin bu eleştirilerini “şantaj” olarak nitelendirirken, Gürcistan’ın “gururlu bir ulus” olarak Avrupa ile ilişkilerde bağımsız hareket etmesi gerektiğini savundu. Ancak bu açıklamalar, AB ile entegrasyon sürecine inanan Gürcü halkını tatmin etmekten uzak kaldı ve geniş çaplı protestoların fitilini ateşledi.
Başkent Tiflis başta olmak üzere ülke genelinde düzenlenen protestolarda, halk hükümetin Avrupa karşıtı politikalarına ve otoriterleşme eğilimlerine karşı çıkıyor. Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili’nin de destek verdiği gösteriler, toplumun farklı kesimlerinden katılımcılarla giderek büyüyor. Polis ile protestocular arasında yaşanan çatışmalarda onlarca kişi yaralanırken, hükümetin sert müdahale yöntemleri toplumdaki huzursuzluğu daha da derinleştirdi. Protestocular havai fişekler ve taşlar kullanırken, polisin tazyikli su ve göz yaşartıcı gaz kullanıldığı görüldü. Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, hükümeti muhalefet ve protestoculara baskı uygulamakla eleştirdi. Hükümetin, ülkede koruyucu gaz maskeleri ve gözlük gibi ekipmanların satışını yasaklama kararına tepki gösteren Cumhurbaşkanı Zurabişvili, bu adımı “protesto hakkının açıkça ihlali ve bireysel mülkiyete müdahale” olarak nitelendirdi.
Fotoğraf: Mirian Meladze/AA
Bu protestoların arka planında ise Gürcü hükümetinin Moskova’ya yakınlaşan politikaları ve Avrupa-Atlantik entegrasyonundan uzaklaşma eğilimi yer alıyor. Özellikle Rusya’ya benzeyen otoriter yasal düzenlemeler ve LGBTQ+ haklarını hedef alan uygulamalar, Gürcistan’ın Batı değerlerinden uzaklaştığı yönündeki endişeleri artırıyor. Cumhurbaşkanı Zurabişvili, bu politikaları eleştirerek hükümeti “halkına savaş açmakla” suçladı ve Rusya’nın Gürcistan’daki seçim süreçlerine müdahale ettiğini iddia etti. Moskova’nın bu süreçteki rolü hem iç hem de dış politikada Gürcistan’ın yönünü belirleyecek temel unsurlardan biri olarak görülüyor.
Avrupa Birliği, Gürcistan’ın bu adımını büyük bir geri adım olarak değerlendiriyor. AB yetkilileri, Gürcistan halkının Avrupa entegrasyonu yönündeki taleplerine dikkat çekerken, hükümetin otoriter politikalarını eleştirmeyi sürdürüyor. Bu bağlamda AB’nin Gürcistan’a yönelik yaptırımları genişletmesi ve finansal desteği askıya alması olasılık dahilinde. Bu durum, ülkenin uluslararası arenada daha da izole olmasına yol açabilir.
Gürcistan’daki kriz, yalnızca bir iç politika sorununu değil, aynı zamanda bir yön arayışını temsil ediyor. Halkın büyük çoğunluğunun AB ile entegrasyon sürecine verdiği destek ile hükümetin Moskova’ya yakınlaşan politikaları arasındaki çatışma, ülkenin geleceğini belirleyecek kritik bir sınav niteliğinde. Bu süreçte Gürcistan için asıl mesele, bu ayrışmayı demokratik normlara zarar vermeden çözmek ve Avrupa-Atlantik entegrasyonuna olan bağlılığını sürdürebilmektir.
Kaynakça
AB üyelik müzakerelerinin askıya alınmasının ardından Gürcistan’da protestolar sürüyor, https://tr.euronews.com/my-europe/2024/12/02/ab-uyelik-muzakerelerinin-askiya-alinmasinin-ardindan-gurcistanda-protestolar-suruyor, 02.12.2024, (Erişim Tarihi: 04.12.2024).
Gürcistan Başbakanı Kobakhidze, AB üyelik müzakerelerini 2028 sonuna kadar askıya aldı, https://tr.euronews.com/my-europe/2024/11/28/gurcistan-basbakani-kobakhidze-ab-uyelik-muzakerelerini-2028-sonuna-kadar-askiya-aldi, 28.11.2024, (Erişim Tarihi: 04.12.2024).
Gürcistan’da polis, muhalefet partilerinin ofislerinde arama yaptı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/gurcistanda-polis-muhalefet-partilerinin-ofislerinde-arama-yapti/3413478, 04.12.2024, (Erişim Tarihi: 05.12.2024).
Gürcistan’da protestolar üst üste üçüncü gecesini geride bıraktı, https://tr.euronews.com/my-europe/2024/12/01/gurcistanda-protestolar-ust-uste-ucuncu-gecesini-geride-birakti, 01.12.2024, (Erişim Tarihi: 04.12.2024).
Kapak Görseli: Anadolu Ajansı
