POLSAM | POLİTİK STRATEJİLER ARAŞTIRMA MERKEZİ
Zeynep Gizem Özpınar
Bölge Çalışmaları Uzmanı
Haber
ABD ve Avrupa Birliği’nin (AB) tüm baskı ve yaptırım tehditlerine rağmen yabancı ajan yasasını Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Zurabişvili’nin vetosunu aşarak geçiren Gürcistan hükümeti, egemenlik konusunda ısrarcı olduğunu gösterdi. (Sputnik Türkiye, 29.05.2024)
POLSAM Haber Analizi
Gürcistan’da geçtiğimiz aylarda kabul edilen ve kamuoyunda “Yabancı Nüfuzun Şeffaflığı” yasası olarak bilinen düzenleme, ülkenin siyasi ve sosyal dinamiklerini derinden etkilemiştir. Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili’nin vetosuna rağmen Gürcistan Parlamentosu tarafından kabul edilen yasa hem iç politikada hem de uluslararası arenada ciddi tartışmalara yol açmıştır. Yasa, fonlarının yüzde 20’sinden fazlasını yurt dışından alan Gürcistan’daki kuruluşların “yabancı bir gücün çıkarlarını gözeten organizasyon” olarak kaydolmalarını zorunlu kılmakta ve yıllık mali beyanname doldurma şartı getirmektedir. Hükûmet, bu düzenlemeyle yabancı fonların şeffaflığını artırmayı ve ulusal güvenliği korumayı amaçladığını belirtmektedir.
Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze ve Parlamento Başkanı Şalva Papuaşvili, yasanın kabul edilmesinin, Gürcistan halkının ülkede kimin kim tarafından finanse edildiğini bilme hakkının bir gereği olduğunu savunmaktadır. Kobakhidze, yasayı eleştirenleri yapıcı diyaloğa davet ettiğini ancak karşılık bulamadığını ifade etmektedir. Hükûmet, bu yasayı Gürcistan’ın egemenliğine ve bağımsızlığına yönelik bir adım olarak görmektedir. Buna karşın, Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili yasayı “Rus Yasası” olarak tanımlayarak, Gürcistan’ın Avrupa yolundan sapma tehlikesine işaret etmektedir. Zurabişvili, Gürcü halkının Avrupa ve Rusya arasında bir seçim yapması gerektiğini belirterek referandum çağrısında bulunmuş, muhalefet ve sivil toplum kuruluşları da yasanın sivil alanı daraltacağı ve hükûmetin muhalifleri baskı altına alacağı endişesini dile getirmiştir.
Yasa, uluslararası arenada da ciddi tepkilere neden olmuştur. ABD, Gürcistan hükûmeti yetkililerine yönelik vize kısıtlamaları uygulama kararı alırken, Avrupa Birliği yasayı demokrasi ve insan hakları açısından geri bir adım olarak değerlendirmiştir. Gürcistan hükûmeti ise bu eleştirilere karşı çıkmakta ve Batı’nın yaptırım tehditlerini ciddiye almadıklarını belirtmektedir. Bu durum, Gürcistan’ın egemenlik ve bağımsızlık konusundaki hassasiyetlerini bir kez daha gözler önüne sermektedir. Hükûmet, yasayı ülkenin iç işlerine dış müdahaleleri önlemek adına bir adım olarak savunurken, muhalefet ve bazı uluslararası aktörler bu durumu Gürcistan’ın demokratik süreçlerine zarar verecek bir hamle olarak değerlendirmektedir.
Gürcistan’da kabul edilen bu yasa, ülkenin gelecekteki iç politik dengelerini ve dış ilişkilerini de derinden etkileyecektir. AB üyeliği hedefi doğrultusunda ilerleyen Gürcistan, bu yasa ile Batı’dan gelen desteği ve ilişkileri riske atabilir. Öte yandan, hükümetin egemenlik vurgusu, ulusal bağımsızlık söylemini güçlendirebilir ancak iç politikada ve toplumsal alanda daha fazla kutuplaşmaya neden olabilir. Yasaya karşı çıkan geniş kitleler ve uluslararası eleştiriler göz önüne alındığında, Gürcistan’ın iç politik dinamiklerinin nasıl şekilleneceği merak konusu olmaya devam etmektedir. Bu süreçte, Gürcistan’ın Avrupa ile entegrasyon çabaları ve Rusya ile ilişkileri de dikkatle izlenmesi gereken başlıca unsurlar arasında yer almaktadır. Gürcistan’daki bu gelişmeler, ülkenin siyasi geleceğini belirleyecek mühim dönemeçlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
